Hạn ngạch – một khái niệm mà chúng ta có thể thường nghe thấy nhiều. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa và tác động của hạn ngạch. Vậy hạn ngạch là gì? Để giải đáp cho câu hỏi này, chúng ta cần tìm hiểu sâu hơn về khái niệm này và cách nó ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về hạn ngạch.
Hạn ngạch – một khái niệm mà chúng ta có thể thường nghe thấy nhiều. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa và tác động của hạn ngạch. Vậy hạn ngạch là gì? Để giải đáp cho câu hỏi này, chúng ta cần tìm hiểu sâu hơn về khái niệm này và cách nó ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về hạn ngạch.
Việc cấp giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan được quy định tại Điều 15 Thông tư 12/2018/TT-BCT (được sửa đổi bởi Điều 25 Thông tư 42/2019/TT-BCT), cụ thể như sau:
(1) Trên cơ sở lượng hạn ngạch thuế quan công bố hàng năm và đăng ký của thương nhân, Bộ Công Thương xem xét cấp Giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan cho thương nhân.
(2) Hồ sơ cấp Giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan thực hiện theo quy định tại điểm a, điểm b khoản 1 Điều 9 Nghị định 69/2018/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Đơn đăng ký hạn ngạch thuế quan nhập khẩu TẢI VỀ: 1 bản chính.
- Giấy chứng nhận đầu tư hoặc Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp: 1 bản sao có đóng dấu của thương nhân.
(3) Quy trình cấp Giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 9 Nghị định 69/2018/NĐ-CP, cụ thể như sau:
- Thương nhân nộp 1 bộ hồ sơ theo quy định tại khoản 2 Điều này trực tiếp hoặc qua đường bưu điện hoặc trực tuyến (nếu có áp dụng) đến Bộ Công Thương (Cục Xuất nhập khẩu), địa chỉ: 54 Hai Bà Trưng, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội.
- Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, đúng quy định hoặc cần bổ sung tài liệu giải trình, trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, Bộ Công Thương thông báo để thương nhân hoàn thiện hồ sơ.
- Thời hạn giải quyết việc cấp Giấy phép nhập khẩu theo hạn ngạch thuế quan cho thương nhân là trong vòng 10 ngày làm việc, tính từ thời điểm phân giao theo quy định tại khoản 5 Điều 14 Thông tư 12/2018/TT-BCT và Bộ Công Thương nhận được bộ hồ sơ đầy đủ, đúng quy định.
Trường hợp không cấp giấy phép, Bộ Công Thương trả lời thương nhân bằng văn bản và nêu rõ lý do.
(4) Thương nhân có trách nhiệm báo cáo định kỳ hằng quý trước ngày 10 của tháng đầu tiên quý kế tiếp hoặc đột xuất bằng văn bản qua dịch vụ bưu chính về tình hình thực hiện nhập khẩu theo yêu cầu của Bộ Công Thương (Cục Xuất nhập khẩu) theo mẫu quy định tại Phụ lục XIV ban hành kèm theo Thông tư 12/2018/TT-BCT TẢI VỀ.
Trước ngày 30 tháng 9 hằng năm, thương nhân có báo cáo (thay cho báo cáo quý III) gửi qua dịch vụ bưu chính đến Bộ Công Thương (Cục Xuất nhập khẩu) đánh giá khả năng nhập khẩu cả năm đó, đề nghị điều chỉnh tăng, giảm hạn ngạch nhập khẩu được cấp hoặc báo cáo số lượng hàng hóa không có khả năng nhập khẩu để phân giao cho thương nhân khác.
Quota là một thuật ngữ cực kỳ phổ biến trong ngành xuất nhập khẩu hàng hóa. Tuy nhiên, với những người mới tìm hiểu về ngành này chưa biết rõ Quota là gì. Thông qua bài viết dưới đây, hãy cùng Hoàng Hà Mobile khám phá về định nghĩa và vai trò quan trọng của Quota trong xuất nhập khẩu hàng hóa.
Quota hay còn được biết đến là hạn ngạch, là một công cụ quản lý được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ thương mại quốc tế đến sản xuất và kinh doanh. Về bản chất, quota là một giới hạn về số lượng hoặc giá trị của một loại hàng hóa, dịch vụ hoặc hoạt động cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định.
Trong thương mại quốc tế, quota thường được chính phủ áp đặt để kiểm soát lượng hàng hóa nhập khẩu hoặc xuất khẩu. Việc này nhằm bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước, duy trì cán cân thương mại hoặc đáp ứng các cam kết quốc tế. Ví dụ, một quốc gia có thể áp đặt quota nhập khẩu đối với ô tô để bảo vệ ngành công nghiệp ô tô nội địa của mình.
Trong sản xuất và kinh doanh, quota thường được sử dụng để đặt mục tiêu sản xuất, bán hàng hoặc các hoạt động khác. Quota giúp doanh nghiệp đo lường hiệu suất, thúc đẩy nhân viên và đạt được các mục tiêu kinh doanh. Ví dụ, một công ty có thể đặt quota bán hàng hàng tháng cho đội ngũ bán hàng của mình.
Vậy bạn đã biết được định nghĩa của Quota là gì thì chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các loại hạn ngạch trong xuất nhập khẩu hàng hóa. Về cơ bản, có hai loại quota chính bao gồm hạn ngạch xuất khẩu và hạn ngạch nhập khẩu.
Trong xuất nhập khẩu hàng hóa, hạn ngạch xuất khẩu giới hạn số lượng hàng hóa một quốc gia có thể bán ra nước ngoài trong một khoảng thời gian nhất định. Mục tiêu của việc này có thể là bảo vệ nguồn cung trong nước, duy trì giá cả ổn định, hoặc thậm chí là một phần của các thỏa thuận thương mại quốc tế.
Ngược lại, hạn ngạch nhập khẩu lại hạn chế lượng hàng hóa một quốc gia có thể nhập khẩu từ nước ngoài. Đây là một biện pháp bảo hộ thương mại phổ biến, nhằm bảo vệ các ngành công nghiệp nội địa khỏi sự cạnh tranh từ hàng nhập khẩu giá rẻ, hoặc để đối phó với tình trạng nhập siêu.
Các loại khác của Quota là gì? Ngoài hai loại quota chính này, còn có một số biến thể khác, chẳng hạn như hạn ngạch thuế quan (tariff quota), áp dụng mức thuế khác nhau cho các lượng hàng hóa nhập khẩu khác nhau, và hạn chế xuất khẩu tự nguyện (voluntary export restraint), là một thỏa thuận giữa các quốc gia về việc hạn chế xuất khẩu một số mặt hàng nhất định.
Việc áp dụng quota có thể có những tác động đáng kể đến nền kinh tế. Một mặt, nó có thể bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước và tạo công ăn việc làm. Mặt khác, nó có thể làm tăng giá cả hàng hóa, hạn chế sự lựa chọn của người tiêu dùng, và gây ra những căng thẳng thương mại giữa các quốc gia. Do đó, việc sử dụng quota cần được cân nhắc kỹ lưỡng và dựa trên những phân tích cẩn thận về lợi ích và chi phí.
Quota là một công cụ quan trọng trong chính sách thương mại quốc tế, đóng vai trò điều tiết số lượng hàng hóa được phép nhập khẩu hoặc xuất khẩu trong một khoảng thời gian nhất định. Việc áp dụng quota mang lại nhiều lợi ích cho các quốc gia, bao gồm:
Bảo vệ nền kinh tế trong nước: Quota giúp bảo vệ các ngành công nghiệp non trẻ hoặc đang gặp khó khăn trong nước khỏi sự cạnh tranh gay gắt từ hàng hóa nhập khẩu giá rẻ. Điều này tạo điều kiện cho các ngành này phát triển và tăng cường khả năng cạnh tranh.
Đảm bảo an ninh lương thực và năng lượng: Đối với các mặt hàng thiết yếu như lương thực, năng lượng, quota đảm bảo nguồn cung ổn định, tránh tình trạng phụ thuộc quá mức vào nhập khẩu và đảm bảo an ninh quốc gia.
Điều tiết cán cân thương mại: Quota giúp kiểm soát nhập khẩu, hạn chế tình trạng nhập siêu, qua đó góp phần cân bằng cán cân thương mại và ổn định tỷ giá hối đoái.
Thúc đẩy sản xuất trong nước: Khi hạn chế nhập khẩu bằng quota, các doanh nghiệp trong nước có cơ hội mở rộng sản xuất, đáp ứng nhu cầu thị trường, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Thực hiện các cam kết quốc tế: Trong một số trường hợp, quota được sử dụng để thực hiện các cam kết quốc tế về hạn chế xuất khẩu hoặc nhập khẩu một số mặt hàng nhất định.
Trong phạm vi các quy định pháp luật, hạn ngạch (quota) được áp dụng trong lĩnh vực xuất nhập khẩu theo các quy tắc và điều kiện cụ thể. Điều XI của Hiệp định Tổ chức Thương mại Thế giới (CATT/1994) đã quy định rằng các quốc gia không được sử dụng hạn ngạch do những lý do như thiếu minh bạch, dễ dẫn đến việc lạm dụng hoặc tạo ra những hệ quả tiêu cực.
Tuy nhiên, Điều XVIII của GATT/1994 cho phép áp dụng hạn ngạch trong những trường hợp đặc biệt sau:
Ngoài ra, hạn ngạch cũng được áp dụng trong những trường hợp bảo vệ đạo đức xã hội, bảo vệ sức khỏe con người, bảo vệ động vật quý hiếm, cũng như trong việc xuất nhập khẩu vàng bạc, tài sản quốc gia liên quan đến văn hóa nghệ thuật, lịch sử, khảo cổ, và tài nguyên thiên nhiên khan hiếm.
Khi sử dụng hạn ngạch, các thành viên WTO được yêu cầu tuân thủ các điều kiện kèm theo. Điều này bao gồm việc hạn chế sản xuất hoặc tiêu dùng trong nước, cam kết không gây ảnh hưởng đến lợi ích của các thành viên khác, và dần dần nới lỏng các biện pháp này khi kinh tế hồi phục, với mục tiêu cuối cùng là dỡ bỏ hoàn toàn để thực hiện nguyên tắc chung của WTO. Các quốc gia cũng phải công bố thời gian cụ thể và thông báo về bất kỳ thay đổi nào liên quan đến hạn ngạch.